หลีกทางเซียน : แม่พิมพ์นั้น สำคัญฉะนี้ (ตอนที่ 3)

เรื่องโดย ทแกล้ว ภูกล้า

ผมได้ทิ้งท้ายไว้เมื่อฉบับที่แล้วว่า  ขออนุญาตตั้งสมมุติฐานใหม่  พระผง พระพิมพ์ ในตระกูล พระสมเด็จ เกือบทุกวัด  สร้างขึ้นหลัง พระสมเด็จ วัดระฆัง

โดยยึดหลักเลข ร.ศ. หลัง พระวัดท้ายตลาด  จากการสันนิษฐานของศาสตราจารย์ไสว  วงศ์เก่า  เทียบ พ.ศ.แล้ว  หลัง สมเด็จพุฒาจารย์โต ถึงชีพิตักษัย  พ.ศ.2415  ไปแล้วหลายปี

นอกจาก พระกรุวัดท้ายตลาด  พระกรุวัดอัมพวา  กรุวัดสามปลื้ม  กรุวัดเงินคลองเตย  ที่อาจารย์รุ่นเก่า  อนุมานเหมือนๆ กันทำนองว่า  ควรจะเป็นสร้างอย่างน้อยก็ในรัชกาลที่ 3

ค่านิยม ร.3  โปรดสร้างวัด  แพร่กระจายในหมู่พระบรมวงศานุวงศ์  ข้าราชบริพาร  จึงมีการสร้างวัดกันยกใหญ่

เมื่อสร้างวัดทั้งวัด  สวยงามใหญ่โตโอฬารได้  อาจารย์เขียนตำราพระท่านก็เลยเหมาไปว่า  สมภารในช่วงเวลานั้น  น่าจะสร้างพระเครื่องเอาไว้ด้วย

หลีกทางเซียน : แม่พิมพ์ นั้น สำคัญฉะนี้ (ตอนที่ 2)

เรื่องโดย ทแกล้ว ภูกล้า

แม้จะยังไม่มีข้อยุติชี้ขาดว่า พระสมเด็จ ตัดจากด้านหน้า หรือตัดจากด้านหลัง แต่ก็มีข้อสรุปตรงกัน ก็คือ  แม่พิมพ์ พระสมเด็จ ทุกพิมพ์ แกะเฉพาะองค์พระ

ผลที่ออกมาจากการพิมพ์พระจาก แม่พิมพ์ แบบนี้ ก็คือ เมื่อยกพระออกมา ก็ต้องหาวิธีการตัดขอบข้างพระกันเอง

การตัดขอบข้าง แม้บาง แม่พิมพ์ หรืออาจทุก แม่พิมพ์ จะมีเส้นกรอบ ที่เรียกว่า กรอบกระจก ตัดด้วยมือคน หาความเที่ยงตรงไม่ได้ ขนาดพระแต่ละองค์จึงไม่เท่ากัน

ตัดนอกกรอบก็ได้ พระใหญ่ ตัดชิดกรอบก็ได้ พระเล็ก